در بخش دوم از آموزش سه تار کتاب استاد جلال ذوالفنون وارد دستگاه شور می‌شویم . درمقدمه مختصری برای دستگاه شور توضیح می‌دهم. این دستگاه در بیشتر نوشته‌ها در رأس همه دستگاهى‌های موسیقی ایرانی آورده شده است. به نقل از اساتید، دستگاه شور ریشه بسیار کهنی دارد و مبنای بیشتر موسیقی‌های محلی و موسیقی معمول در ایران به شمار می‌رود. نت‌های معمول در دستگاه شور: دو – رکرن - می بمل – فا – سل – لا بمل – سی بمل – دو هستند. بنا به نظریه استاد روح الله خالقی، شور مثل بقیه دستگاه‌های موسیقی ایرانی در ساختار خود تداعی کننده نوعی جدیت است. خالقی می‌گوید که شور نوعی مشاور است که درس‌های اخلاقی می‌دهد. حال و هوای دستگاه شور با شکوه و عارفانه بوده که با روح و حال و هوای ایرانی عجین است. شور یک سخنگوی پیراست. گوش دادن به شور باعث می‌گردد که انسان ساکت شده تا سکوت طبیعت را احساس کند. تاثیر شور از آن نوع تأثیراتی است که مردمان شرق آن را بیشتر احساس می‌کنند.

کوک دستگاه شور

کوک سه تار در دستگاه شور به ترتیب از سیم اول « دو – سل – دو – فا » خواهد بود. یعنی تغییری که نسبت به کوک ساز در دستگاه ماهور خواهیم داشت، این است که فقط سیم بم «فا» کوک خواهد شد. بقیه سیم‌ها مثل کوک ماهور خواهد بود.

آنچه در درس اول از دستگاه شور می آموزیم

در اولین درس از دستگاه شور، به آشنایی با پرده های شور می پردازیم. این درس 4 تمرین به شما می‌دهد که با انجام آنها گردشی روی پرده‌های شور خواهیم داشت. شاید احساس کنید تمرینات ابتدایی است، اما همین تمرینات، ذهن و انگشتان شما را برای درس‌های مهم دستگاه شور آماده می‌کند. من این درس را به دو قسمت تقسیم کرده‌ام، درویدیوی اول تمرین‌های شماره یک و دو و در ویدیوی دوم تمرین‌های شماره سه وچهار را مشاهده خواهید کرد.

بخش اول « تمرین اول و تمرین دوم » صفحه 55 کتاب استاد جلال ذوالفنون را در ویدیوی زیر مشاهده کنید

بخش دوم « تمرین سوم و چهارم » صفحه 56 کتاب استاد جلال ذوالفنون را در ویدیوی زیر مشاهده کنید

نویسنده: علی اقبال