نكات مهم در خرید سه تار مناسب
سلام بر شما همراهان و هنرجويان پرتلاش سایت نت به نت. اگر قصد خريد سه تار داريد لازم است به مواردی كه در این مقاله توضیح داده میشود توجه کنید. بسياری از از عزيزان در اينترنت جستجو میكنند و در فروشگاههای اينترنتی سازهايی زيبا با قيمت پایین پيدا میكنند و از من میپرسند آيا اين ساز را بخريم؟ و آیا اين ساز خوب است؟ یا اینکه تصوير ساز را برای من ارسال میکنند تا در مورد کیفیت آن ساز نظر بدهم! باید بدانید خريد ساز كمی تجربه لازم دارد و اگر ميخواهيد بصورت خرید اینترنتی ساز بخرید يا بايد يك مورد معتبر پيدا كنيد يا بايد فروشنده، ساز را به طور کامل برای شما تشريح كند و به شما ضمانت بدهد كه ساز سالم، با کیفيت و خوبی به شما میفروشد. در عکسها، بين ساز تقلبی و ساز حرفهای یا ساز 50 هزار تومانی و یک ميليونی تفاوتی وجود ندارد زيرا ظاهر سازها تقريباً يكی است لذا تشخيص خوب يا بد بودن ساز با ديدن تصوير آن امكان پذير نيست.
خرید سه تار از فروشگاه نت به نت
برای تشخیص کیفیت مناسب یک ساز، اولین نشانه صدای شفاف و خوب ساز است، ویژگی دیگر، خوش دست بودن آن و در مراحل بعد نوبت به زيبایی ساز میرسد. اگر خودتان تجربه شناخت ساز را داريد كه به مغازه ساز فروشی برويد و با توجه به موارد زير ساز مناسب را انتخاب كنيد، اگر هم فكر میكنيد كه تشخيص کیفیت ساز، برایتان سخت است، با دوست و آشنایی كه با این ساز نوازندگی کرده و کاملاً آشناست، به مغازه ساز فروشی برويد تا در انتخاب ساز به شما کمک كند. زيرا واقعاً سازهای كار دست، مانند گيتار يا ارگ نیست كه قیمتهای مشخصی داشته باشند و اگر تجربه كافی در شناخت ساز نداشته باشيد، امكان دارد كلاه سرتان برود و متضرر شوید.
آموزش سه تار در وبسایت نت به نت
برای خريد سه تار خوب به نكات زير توجه كنيد
1. بهترين و مناسبترين چوب برای صفحه و كاسه سه تار، چوب درخت توت است، پس به اين موضوع دقت كنيد «معمولاً چوب توت زرد رنگ است».
2. صدای نتهای پایین دسته با نتهای بالا دسته هم خوانی داشته باشد. اين موضوع را حسی خواهيد فهميد، منظور اين است كه صداها از بالا تا پایین، تغييرات ثابتی داشته باشد و یک دفعه تغيير صدايی نداشته باشد.
3. به سيم بم ساز مضراب بزنيد، صدای آن بايد نرم و طبيعی باشد و اصطلاحاً گز نزند.
4. بلندی صدای ساز اصلاً ملاک نيست اما صدای ساز بايد تميز و بدون صدای اضافی باشد. اين ویژگی را بصورت حسی درک خواهيد كرد و بدانید که صدای ساز واقعاً سليقهای است. يكی صدای زنگ دار دوست دارد، يكی صدای بمتر و اين استاندارد مشخصی ندارد.
5. وقتی تكنيك ناله، (ويبراسيون) را اجرا میكنيد، توجه كنيد كه مشكل نداشته باشد و هنگام اجرای این تکنیک، انگشت راحت روی دسته بلغزد.
6. دقت كنيد دسته ساز نه زياد كلفت و ضخیم باشد و نه زياد نازک باشد و تناسب قطر دسته از بالا تا پایین رعايت شده باشد. «بالای دسته نازكتر و به تدريج تا پایین دسته، كلفتتر شده باشد»، از بالا دسته تا پایین دسته، حركت كنید و انگشت گذاری كنيد، بررسی کنید حركت روی دسته ساز برایتان راحت باشد.
7. دقت كنيد ساز سنگين نباشد. در این قسمت یک تست به شما ياد میدهیم تا از تناسب دسته، كاسه و كلاً ساختار ساز مطلع شويد. ساز را از قسمت پایین دسته «گلوگاه بين كاسه و دسته» روی انگشت سبابه خود قرار دهيد، در این وضعیت بايد ساز روی انگشت شما تعادل داشته باشد و بايستد، يعنی مانند الاكلنگ اين قسمت مركز ثقل بين دسته و كاسه میشود. اگر در تعادل نبود، نشان میدهد كه ساز خيلی حرفهای ساخته نشده است، البته اين روش تست از موارد ضروری نيست ولی بهر روی کیفیت ساز را نشان میدهد. برای انجام این تست احتیاط کنید که ساز از دستتان نیافتد و دچار ضربه و آسیب نشود.
8. رنگ ساز، فقط جهت زيباسازی آن است، سازی كه زياد رنگ شده باشد احتمال دارد كه صدای خوبی نداشته باشد. چون رنگ زیاد روی صفحه و کاسه ارتعاش طبیعی چوب را میگیرد و نیز رنگ زیاد روی دسته باعث سنگین شدن دسته سه تار میشود.
9. انتخاب رنگ ساز سليقهای است، اما هرچقدر رنگ ساز روشنتر باشد، چنانچه عيبی هم در ساختار آن باشد بهتر مشخص میشود.
10. به خوبی و با دقت ساز را مشاهده كنيد، دقت کنید روی صفحه يا كاسه شکستگی یا تركی وجود نداشته باشد، ساز را زير نور بگيريد و با دقت تمام اجزای آن را مشاهده كنيد.
11. به سيم دوّم مضراب بزنيد و دقت كنيد صدا كاملاً مفهوم و شفاف باشد و دارای گنگی نباشد.
12. پهنای دسته سه تار بايد متناسب باشد از بالا نازك و به تدريج تا انتهای دسته پهنتر شود، اين نكته با چشم كاملاً قابل مشاهده است.
13. خيلی به تزئينات ساز توجه نكنيد. گاهی قيمت زياد يک ساز به خاطر اين تزئينات است، ما با صدای ساز و كيفيت انگشت گذاری كار داريم.
14. وقتی ساز را دقيق کوک كرديد، به ترتيب روی پردهها انگشت گذاری كنيد و صدای آنها را تست كنيد. «البته موقع خرید احتمالا پردهها کمی جابجا است. از فروشنده بخواهید برای شما تنظیم کند یا اینکه بعد از خرید آن را نزد استادتان ببرید تا برایتان تنظیم کند. هنگام خرید دقت کنید که ساز 25 پرده داشته باشد. اگر کمتر بود حتماً به فروشنده بگویید پرده را برایتان اضافه کند. این موارد در ویدیوی آموزشی پایین صفحه، بیشتر توضیح داده شده است.
15. دقت داشته باشید موقع خريد، يكی يكی پردهها را ببينيد و بررسی کنید که اگر پوسيدگی داشت يا مشكلی در گره آن وجود داشت، حتماً به فروشنده اطلاع بدهيد تا آن را برايتان عوض كنيد.
16. به خرک ساز دقت كنيد که زياد بالا و زياد پایین نباشد و ارتفاع آن متعادل باشد.
17. فاصله سيمها روی خرک خيلی مهم است. سيمهای جفتی (سيمهای بم) بايد كنار هم باشند، سيم سُل كمی از آنها فاصله داشته باشد و فاصله سيم اول با سیم سل طوری باشد كه موقع انگشتگذاری روی سيم اول يا دوم، انگشت مزاحم سيم ديگری نباشد.
18. مورد آخر اینکه، خیلی به مهر ساز حساس نباشید و از یک سازنده ساز بت نسازید. در سازهای معمولی (متوسط رو به پایین) زیاد فرق نمیکند که مهر ساز چه باشد. اما بعضی اساتید مانند استاد جزایری، محمدی و مفاخری سازندگان حرفهای و سرشناسی هستند و البته قیمت سازهایشان هم بالا است. در این مورد سازها، حق با شماست و حتماً باید مهر و یا برند برتری را انتخاب کنید.
دوستان عزیز نکات کلی در انتخاب یک سه تار مناسب را خدمتتان عرض کردیم. پس لطفاً قبل از خرید با خیال راحت تمام این موارد را بررسی و امتحان کنید و اگر حس میکنید که این نکتهها را فراموش خواهید کرد، حتماً هنگام خرید ساز سه تار این مقاله را باز کنید و مرحله به مرحله این موارد را تست کنید. موفق و پیروز باشید.
برای درک بهتر مطالب، حتماً ویدیوی این مقاله مشاهده کنید
افشین حسین زاده
ممنون از توضیحات روان شما، خیلی از سوالات منو جواب داد.