جستجو

زندگی نامه استاد علی تجویدی

زمان ثبت:1399/11/15

ستاره
زندگی نامه استاد علی تجویدی

زندگی نامه استاد علی تجویدی

 استاد علی تجویدی، نوازنده چیره دست سازهای ویولن و سه تار، آهنگساز بزرگ، محقق و نویسنده علوم مربوط به موسیقی و چهره ماندگار هنری ایرانی بود که آثارش همچنان بخشی از هویت فرهنگی ما را تشکیل می دهد. وی در تاریخ ۱۵ آبان ۱۲۹۸ در تهران و در خانواده ای اصالتا اصفهانی چشم به جهان گشود. استاد تجویدی از پر کارترین موزیسین های معاصر ایران بود. بسیاری از آهنگ ها و ترانه هایی که با آنها حس ناب گردش خطرات را تجربه می کنیم، ساخته اوست. طیف بسیار وسیعی از خواننده های پیش از انقلاب، با آهنگسازی های او به شهرت رسیدند و به راستی نقش پررنگی را در اعتلای کنونی موسیقی اصیل ایرانی داشته است.

پدرش، هادی تجویدی، از نقاشان بنام بود که علاوه بر نقاشی، دانش عمیقی در موسیقی ایرانی داشت. در تمجید او همین بس که از شاگردان برجسته کمال الملک، و درویش خان بزرگ بوده است. این محیط هنری تأثیر زیادی بر زندگی علی تجویدی گذاشت و او را از کودکی به سمت موسیقی هدایت کرد. دو برادر بزرگترش، محمد و علی اکبر تجویدی، تحت تعالیم پدر به شهرت زیادی در عرصه نقاشی رسیده بودند. اما علی مجذوب بخش موسیقیایی پدر شد. پدر نیز که این را می دانست، او را از کودکی زیر پر و بال خود گرفت و مشق موسیقی اش آموخت. در همان سنین کودکی، علی تجویدی توانست تمامی دستگاه های موسیقی ایرانی را بشناسد و به سرعت در این عرصه رشد کند. علاقه بی پایان او به موسیقی باعث شد که نزد اساتیدی مانند غلامحسین ظهیرالدینی فلوت بیاموزد و سپس وارد مکتب استاد حسین یاحقی شود. اما سکوی پرواز او شاگردی در نزد ابوالحسن صبا بود. 

 

نقش ابوالحسن صبا در پرورش هنری علی تجویدی 

علی تجویدی در هجده سالگی با معرفی پدرش به مکتب ابوالحسن صبا راه یافت و به مدت هشت سال در نزد این استاد برجسته به فراگیری ویولن و سه تار پرداخت. صبا که از قرابت های فکری و هنری با هادی تجویدی برخوردار بود، توجه ویژه ای به استعداد علی نشان داد. این دوره، نقطه عطفی در زندگی هنری علی تجویدی بود. او در این ۸ سال با جدیت و پشتکار به فراگیری ویولن و سه تار مشغول بود. خلاقیت و ذهن باز و هوشمندش، او را تبدیل به شاگرد مورد علاقه و شاخص ابوالحسن خان صبا نمود. علی برای رسیدن به قله های موسیقی آرام و قرار نداشت. هر سازی را امتحان می کرد، در برخی از آنها مثل ویولن و سه تار به کمال رسید. بعد از مدتی نظرش به موسیقی کلاسیک غربی هم جلب شد. و همزمان با یادگیری موسیقی کلاسیک ایرانی، در کلاسهای نوازندگان مطرح ویولن در سبک کلاسیک حضور می یافت. از این رو در آن زمان و با وجود همه محدودیت های دسترسی به منابع، با موسیقی غرب نیز آشنا شد. ارتباط او با صبا باعث شد تا به محافل موسیقیایی بزرگی چون محفل محمد ایرانی مجرد راه پیدا کند و با اساتید بزرگ آن دوران مانند رکن الدین مختاری و حسین طاهرزاده آشنا شود. 

 

آموزش سه تار در وب سایت نت به نت

 

تأثیر موسیقی کلاسیک غربی بر آثار استاد علی تجویدی 

علی تجویدی همواره به دنبال گسترش مرزهای دانش موسیقی بود. او در کنار فراگیری موسیقی ایرانی، به مطالعه و آموزش موسیقی کلاسیک غربی نیز پرداخت. این آشنایی، تأثیری ماندگار بر آثار او داشت. آهنگ هایی که تجویدی ساخت، با وجود پایبندی به اصول موسیقی ایرانی، اغلب رنگ و بویی از موسیقی غربی نیز داشتند. این ترکیب، جذابیت خاصی به آثار او بخشید و نشان از خلاقیت و نگاه باز او به هنر داشت.  این موضوع در آینده کاری او کاملا به چشم می آمد. در آهنگهای ساخته شده توسط ایشان، می توان رد پای شهود او نسبت به موسیقی غربی را هم به وضوح مشاهده کرد.

 

 

همکاری های هنری علی تجویدی؛ اوج شکوفایی موسیقی ایرانی 

علی تجویدی طی سالها به عنوان طلایه دار و پیشتاز ویلون نوازی ایران شناخته می شد. هنرجویان زیادی طی سالها تدریس او در هنرستان موسیقی پرورش یافتند. استاد تجویدی علاوه بر نوازندگی، آهنگساز هم بود. خلاقیت و سطح توانایی او به گونه ای بود که خواننده ها برای همکاری با او سر و دست می شکستند. صدها ترانه در موسیقی ایران با آهنگسازی او و با صدای خوانندگان مختلف ساخته شد. اما اوج شکوفایی علی تجویدی زمانی بود که با خواننده محبوب، بانو دلکش و شاعر و ترانه سرای شهیر، رحیم معینی کرمانشاهی به همکاری پرداخت. این سه، چنان با یکدیگر به هماهنگی و وحدت رسیدند، که در بین سالهای ۳۵ تا ۴۰ ماندگارترین آثار قطعه ای موسیقی مثل آتش کاروان، آشفته حالی و... را خلق کردند که هنوز هم در زمره شاهکارهای موسیقی ایران به شمار می روند. این ارتباط بین آنها نه فقط از منظر فنی و تکنیکی، بلکه از لحاظ شخصیتی مورد توجه قرار گرفته بود. به طوری که بعد از فوت دلکش، علی تجویدی به گفته همسرش به مدت سه هفته دلفسرده و سرد شد و کلامی سخن نگفت.

از دیگر خواننده هایی که با این موسیقیدان همکاری گسترده داشت، مرضیه بود. طی چند سال ده ها اثر ماندگار با آهنگسازی علی تجویدی و صدای مرضیه به گنجینه موسیقی ایران افزوده شد. او با خوانندگان برجسته دیگری همچون هایده، مهستی و حمیرا نیز همکاری کرد و آثار ماندگاری را به گنجینه موسیقی ایرانی افزود.

 

چالش ها و فعالیت های پس از انقلاب علی تجویدی

بیشتر فعالیت های استاد تجویدی مربوط به پیش از انقلاب اسلامی بوده است. با وقوع انقلاب اسلامی، بسیاری از فعالیت های هنری محدود شدند و علی تجویدی نیز از این قاعده مستثنی نبود. هرچند او پس از انقلاب فعالیت کمتری داشت، اما همچنان ارتباط خود را با موسیقی حفظ کرد. همکاری های محدود او با هنرمندانی چون محمدرضا شجریان و علیرضا افتخاری، نشان دهنده تعهد همیشگی او به هنر بود. 

 

علی تجویدی؛ معلم و راهنمای نسل های جدید 

یکی از جنبه های برجسته زندگی هنری علی تجویدی، نقش پررنگ او در آموزش موسیقی و تربیت نسل های جدید بود. او با تدریس در هنرستان موسیقی و آموزش خصوصی، ده ها هنرجوی مستعد را تربیت کرد که بسیاری از آن ها به چهره های درخشان موسیقی ایران تبدیل شدند. تلاش های او برای انتقال دانش موسیقی، نه تنها باعث پویایی موسیقی اصیل ایرانی شد، بلکه میراث او را در میان نسل های بعدی تداوم بخشید. خواننده های زیادی همچون هایده و مهستی، مدتها شاگرد موسیقی تجویدی بوده اند.

تجویدی در تدریس، تأکید زیادی بر درک عمیق ردیف های موسیقی ایرانی داشت و همواره هنرجویان خود را به مطالعه و شناخت دقیق موسیقی ترغیب می کرد. او علاوه بر آموزش اصول فنی نوازندگی و آهنگسازی، شاگردان خود را با روح و فلسفه موسیقی ایرانی آشنا می کرد و این نگاه عمیق و جامع، باعث می شد شاگردانش نگاهی متفاوت و حرفه ای به موسیقی پیدا کنند.

 

آموزش تئوری موسیقی در وب سایت نت به نت

 

آثار علی تجویدی

آثار استاد علی تجویدی همچنان در زمره مهم ترین و تأثیرگذارترین قطعات موسیقی اصیل ایرانی قرار دارند. این آثار هم به لحاظ فنی، و هم از نظر عاطفی و حسی قدرتی خارق العاده دارند و مخاطبان را به دنیایی از حس و حال ناب می برند. تجویدی با بهره گیری از دانش عمیق خود در موسیقی ایرانی و آشنایی با موسیقی کلاسیک غربی، توانست آثاری بیافریند که در عین وفاداری به اصول موسیقی سنتی، نوآوری و جسارت هنری در آنها مشهود باشد. 

آتش کاروان، آشفته حالی، سفر کرده، مرا عاشقی شیدا، با دلم مهربان شو، دیدی که رسوا شد دلم، رفتم که رفتم (از برت دامن کشان)، مرغ حق، چرخ گردون، صبرم عطا کن، بازگشته و... تنها برخی از آثار متعدد ایشان هستند.

در کنار این ها، آهنگ های بی کلام استاد که در برنامه موسیقی رادیو جوان از جمله برنامه گل ها و ساز سلو نواخته اند، نیز شاهکارهایی بی نظیر به شمار می آیند. به طور خاص، قطعاتی که در آن ها نوازندگی ویولن او شنیده می شود، نه تنها تسلط او بر ساز، بلکه حس عمیق موسیقیایی و توانایی اش در روایت داستان از طریق ملودی را به نمایش می گذارند. 

 

درگذشت علی تجویدی

علی تجویدی در سالهای پایانی به سرطان سخت پروستات مبتلا شد و در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ جان به جان آفرین تسلیم نمود. پیکر این هنرمند فقید در قطعه هنرمندان بهشت زهرا، در منزل ابدی خود آرام گرفت. روحش شاد.

 

 
 
 
 
 

نویسنده: محمد حنطه ای

تهیه شده در وب سایت نت به نت

اگر به یادگیری ساز تنبک علاقه دارین پیشنهاد میکنیم حتما از قسمت آموزش تنبک سایت نت به نت دیدن کنید.

 

  

 

 

 

 

مطالب مرتبط

مشاهده همه

دیدگاه ها

ثبت دیدگاه جدید

متن نظر:
Captcha

محصولات پیشنهادی فروشگاه:

مشاهده همه
آدرس واتساپ آدرس تلگرام شماره همراه