تمرین با هنرجویان تار و سه تار در کلاس-قسمت هفتم

سلام دوستای گلم در وب سایت نت به نت. یک ویدیو در کلاس دیگه رو این بار برای ساز تار براتون آماده کردیم تا خودتون به صورت مستقیم با مشکلات متداولی که در طول یادگیری تار و سه تار، مخصوصا اوایل راه سر و کار دارید؛ آشنا شوید و راه های رفع اون مشکل رو راحت تر پیدا کنید.

در این جلسه باز هم هنرجوی خوب و پر تلاشم اصغر رضا زاده در کلاس خصوصی من بود. وقتی دیدم پیشرفت قابل ملاحظه ای در مضراب ریز پیدا کرده ازش خواستم دوربین رو روشن کنم تا خودش بگه ترفندش برای این پیشرفت چی بوده.

توی این ویدیو در مورد بهتر نواختن مضراب ریز و راهکارهایی که باعث پیشرفت در این مهارت نوازندگی در ساز تار میشه، باهاتون صحبت می کنیم.

مضراب ریز در تار و راه های تقویت آن

خب هممون میدونیم که ریز زدن در تار یعنی نواختن پی در پی مضراب های چپ و راست  با سرعتی زیاد. برای اینکه مضراب ریز ما تر و تمیز و شیک در بیاد، فقط باید تمرین کنیم. با تمرین زیاد در طول زمان می تونیم به مرحله ای برسیم که مضراب ریز ما پخته و سر حال باشه.

آموزش تار در وب سایت نت به نت

ویژگی های مضراب ریز در تار

مضراب ریز وقتی خوب و بی نقصه که سه ویژگی داشته باشه:

- فاصله بین ریز ها با هم برابر باشد: یعنی وقتی ریز می زنیم انقدر باید مهارت داشته باشیم که صدای ریز زدنمون ریزشی و تابع فواصل یکسان باشه. مثلا اگه سرعت دستمون در مضراب راست بیشتر از چپ باشه، فاصله ریز ها دیگه یک جور نیست و اون ریز زدن به هیچ دردی نمی خوره.

- چپ و راست ها باید یک دست باشند. مثلا مضرابمون وسط ریز زدن به سیم ها گیر نکنه و به حالت فنری سیم رو پرت نکنه. یعنی وقتی ریز می زنیم، صدای سیم ها از اول تا آخر باید یک دست باشه و تک تک ریزها از نظر شدت و نوانس، با هم برابر باشند.

- دیرند یا طول ضرب ها به صورت دقیق رعایت بشه. یعنی مثلا قراره فاصله بین دو نت سیاه لگاتو رو با ریز پر کنیم. ریز زدن ما نباید حتی یک میلی ثانیه کمتر یا بیشتر از کشش یک نت سیاه باشه. وگرنه از ریتم خارج می شیم و نه تنها ریز زدنمون زیبا نمی شه، بلکه این نقص و سکته باعث بر هم خوردن نظم ریتم  است و خیلی ناخوشایند میشه.

پس این سه مورد بالا، نکاتی بود که به ما میگه یه ریز نوازی خوب چه ویژگی هایی داره. اما حالا بریم سراغ اصغر و ببینیم راحل اون برای رفع مشکلات مضراب ریز چی بوده.

خرید تار استاندارد در فروشگاه نت به نت

3 راه برای رفع مشکلات نواختن مضراب ریز با تار

کسی که چندین سال مضراب ریز زده، دیگه به قدری پخته شده که هیچ وقت برای این کار به مشکل نمی خوره. بیشتر مشکلات هنرجوها در زمینه مضراب ریز، مربوط به همون یکی دو سال اول و سطوح اولیه آموزش تار هست. از اونجا که ریز زدن در تار یه مهارت ذهنی و فیزیکیه؛ رعایت سه نکته برای بهینه کردن اون بسیار واجبه. این ترفندها جنبه عمومی داره و بی شک همه نوازندگان باید حواسشون به رعایت اونها باشه.

1- انتخاب مضراب مناسب

آناتومی هر فرد با دیگری متفاوت است. این تفاوت در همه اعضا می تواند وجود داشته باشد. نوازنده تار بایستی مضرابی را انتخاب کند که  به راحت ترین شکل در دست او جای گیرد. قسمت موم مضراب به راحتی تغییر شکل می دهد. بیشترین مشکل هنرجویان در همین قسمت موم است. موم حالت پذیر است و می توان آن را متناسب با آناتومی دستمان تغییر شکل و فرم دهیم. ضمن اینکه قسمت فلزی مضراب هم می تواند در این زمینه تاثیر گذار باشد. مثلا امکان دارد آناتومی دست به گونه ای باشد که قسمت فلزی مضراب هنگام زخمه زدن زیر سیم گیر کند و در روند نوازندگی تداخل ایجاد کند. تیغه مضراب از فلز برنج است و در انواع مختلفی موجود است. پایه بلند، پایه کوتاه، ضخیم، نازک، نوک تیز یا سر گرد و... هنرجو همواره می تواند مضراب مورد نظر خود را انتخاب و تهیه کند.

2- عدم انقباض عضلات دست برای گرفتن مضراب

ناخودآگاه ما انسانها تمایل داریم برای انجام حرکتی که تمرکز زیادی می خواهد، عضلات ناحیه درگیر را سفت و منقبض کنیم. این عمل می تواند کاملا خودآگاه شود و کنترل آن در دست خود فرد قرار گیرد. موقع مضراب زدن باید مراقب باشیم که به هیچ عنوان مضراب را محکم در دست نگیریم. مضراب بایستی بسیار نرم و راحت در دست نوازنده قرار گیرد، به حدی که هیچ سفتی و انقباض عضلانی برای گرفتن آن رخ ندهد. سفت گرفتن مضراب به دلیل انقباض عضلات اولا؛ خیلی زود نوازنده را خسته می کند، دوما؛ نیروی ما برای نگه داشتن مضراب صرف می شود و آزادی عمل و به قولی بازی کردن مضراب بین انگشتان را مسدود می کند.

3- عمود بودن مضراب بر سیم های تار

مورد سوم و آخر این است که هنگام زخمه زدن، مضراب بایستی کاملا عمود بر امتداد سیم ها قرار گیرد. این مسئله جزئی از استاندارهای تار نوازی است، هم اینکه مایل بودن مضراب باعث کشیدگی عضلات، مصرف نیروی بیشتر و در نتیجه قدرت کمتر برای نواختن مضراب ریز در پی خواهد داشت.

ساز دلتان کوک.